Hram sv. Prokopija posjeduje putir iz 1857. godine

Hram sv. Prokopija u Visokom je izgrađen 1857. godine i prema dostupnim podacima bio je prvi pravoslavni objekat u srednjoj Bosni nakon sarajevske i travničke crkve. To je mnogo značilo za pravoslavno stanovništvo u to doba, posebno vjernike u Visokom i okolnim gradovima. Brojni vjernici i crkve su u godinama nakon toga poklonili ili priložili ikone i razne druge stvari Hramu sv. Prokopija, na taj način direktno pomažući pravoslavnoj zajednici u Visokom. Tako je odmah nakon izgradnje, putir visočkom Hramu (pojam putir dolazi od grčke riječi ποτήρ (poter) što u prevodu znači “posuda za piće” ili jednostavno “čaša”, a u pravoslavnoj tradiciji označava posudu s drškom koja se koristi u liturgiji za točenje vina i vode koji postaju krv Hristova) priložio Manojlo (J)Eftanović iz Sarajeva. Taj putir se i sada nalazi u Hramu sv. Prokopija i na njemu se može pročitati kako “Manojlo Eftanović žitelj sarajevski, priloži putir svetoj crkvi u Visokom 1857. godine”. Putir ima veliki značaj tokom služenja, a starost ovog putira ima zaista veliku vrijednost (možda ne novčanu, ali istorijsku i duhovnu svakako).

Kad smo kod Manojla Eftanovića ili Jeftanovića, u pitanju je čovjek koji je sa svojom porodicom ostavio ogroman trag u Sarajeva. Naime, porodice Jeftanović i Despić su zasigurno jedne od najpoznatijih porodica u istoriji glavnog grada BiH. Manojlo (1781-1878) je bio veoma važna osoba u crkvenom životu kada je Sarajevo u pitanju, a obnašao je i funkciju predsjednika Pravoslavne crkvene opštine u Sarajevu. Jeftanovići su bili jedna od bogatijih porodica u to vrijeme i interesantno je da jedan od potomaka te porodice, Gligorije, bio vlasnik velike sarajevske ciglane (po kojoj danas ime nosi elitno sarajevsko naselje), zatim vlasnik krečane u Hadžićima te jedan od osnivača Srpske štedionice i Srpske narodne banke u Sarajevu. Ovaj ugledni trgovac i poduzetnik je ostavio traga i u arhitekturi Sarajeva. Naime, 1882. godine sagradio je prvu modernu zgradu za konačenje putnika, odnosno sadašnji poznati Hotel “Evropa” u glavnom gradu BiH.

Neven Krajišnik / Visoko.co.ba