I ovo je Visoko: Sramotan odnos visočkog Muzeja prema stećku

Negdje se moglo pročitati u posljednje vrijeme o tome kako je u Visokom u poteklom periodu u kulturu uloženo ni manje ni više nego 5.000.000KM. Da smo u tom navedenom periodu u Visokom ugostili Rolling Stonese, Pink Floyd, U2, Red Hod Chili Pepperse i Abida Sakalaša manje bi nas izašlo poreznog novca iz javnog proračuna za kulturu.

Velike riječi i cifre se koriste u ovoj predizbornoj kampanji, a pada se na sitnim stvarima i djelima. Konkretan i sramotan primjer nalazi se iza zgrade Muzeja u Visokom ili iza Gradskog kina ako je lakše zbog orijentacije. Tamo već godinama se nalazi potpuno odbačen i neadekvatno konzerviran stećak. Možda u ovoj predizbornoj kampanji i predhodnoj upravljačkoj strukturi visočkog Muzeja stećak nije bio dobar politički adut za sticanje pozicija i “opuhivanje” budžeta i nekih drugih eksponata koji su misteriozno nestali, ali pravim Bosancima stećak je puno više od male dnevne lokalne politike, osobito predizborne.

Stećci i njihove nekropole su jedna od misterija bosanskohercegovačke historije. Najveće dileme se svode na pitanja njihovog porijekla, pripadnosti pokojnika koji su sahranjivani ispod stećaka, kao i simboličkih poruka koje nose pojedine predstave uklesane na njima. Najviše podataka za historičare daju natpisi koji karakterišu manji broj stećaka. Natpisi govore o različitim društvenim slojevima koji su sahranjivani ispod stećaka, a i različitim vjerskim pripadnostima. Time je opravdana postavka o stećcima kao nadgrobnim spomenicima stanovnika srednjovjekovne Bosne.

Stećci su danas najvažniji spomenički dokaz predosmanlijske Bosne, najupečatljiviji materijalni simbol vremena od 13. do kraja 15. stoljeća. Već nakon 1463. i pada Bosne pod Osmanlije stećak počinje ustupati mjesto osmanlijskom nišanu. Iako se glas o njima pronio i prije, stećci se počinju sistematski proučavati od austrougarske aneksije Bosne i Hercegovine i otada svako vrijeme njihovu pripadnost tumači u svoju političku korist.