Gotovo 16 posto svih smrti u svijetu povezuje se sa zaraznim bolestima, s tim da 75 posto novih zaraznih bolesti čine zoonoze, tvrde američki stručnjaci. Prenose se na više mogućih načina.
Jelenski krpelj (Ixodes scapularis) penje se po vlatima visoke trave u šumi. Izdužuje prednje noge, čekajući prolaznike. Kad planinar prođe pored njega, on se uhvati za čovjeka, pa pomalo šeta dok ne pronađe priliku da mu zavuče pod kožu rilo preko kojeg se hrani. Ako krpelj nosi bakterije koje su uzročnik lajmske bolesti, to je način na koji ta bakterija prelazi sa životinje na čovjeka, koji tada razvija zoonotsku bolest
Zoonoze su bolesti koje prelaze sa životinja na ljude. Gotovo 16 posto svih smrti u svijetu može se pripisati zaraznim bolestima, a 60 posto poznatih zaraznih bolesti i 75 posto novih zaraznih bolesti čine upravo zoonoze, pokazuju podaci američkog Nacionalnog instituta za zdravstvo.
Važno je znati da se zoonoze mogu prenijeti na više načina. To može biti tokom brige o zaraženim životinjama, usljed ugriza ili uboda, kao i nakon konzumiranja nekuvanog životinjskog mesa, nepasterizovanog mlijeka ili kontaminirane vode.
Vrste patogena koje životinje mogu prenijeti na ljude uključuju bakterije, parazite, gljivice i viruse. Neke zoonotske bolesti su relativno dobroćudne, ali mnoge su, kao na primjer, baš lajmska bolest, prilično štetne.
Neke, osim toga, poput virusa korona koji uzrokuje COVID-19, mogu biti i smrtonosne, piše portal Microsoft News.
Vodeća teorija o porijeklu nove pandemije virusa korona je da je virus “skočio” u ljude na tržnici divljih životinja u Vuhanu, u Kini, krajem 2019. godine.
Nije tačno poznato kako se virus preselio od izvornog domaćina na tržnicu, a onda i na ljude. Ali kako ljudi nemaju imunitet na virus, COVID-19 je do danas zarazio veliki dio čovječanstva.
Smatra se da je još jedna poznata zoonotska bolest, virus ebole, prenesena sa voćnih šišmiša koji su njeni nosioci u divljini, kao i majmuni. Šišmiši i majmuni mogu prenijeti virus na ljude direktnim kontaktom ili ako ljudi jedu njihovo meso.
Ostale zoonoze putuju od divlje domaćinske vrste do pripitomljenih životinja – recimo, od šišmiša do uzgojnih svinja. Tako se ljudi mogu razboljeti u kontaktu sa svinjama ili kada jedu svinjsko meso.
Česti izvori zoonotske bolesti
Većina ljudi živi oko životinja, čak i ako nemaju farme ili kućne ljubimce. Od krpelja, preko vjeverica ili štakora, mnogi članovi životinjskog carstva mogu prenijeti bolest. Evo kratkog popisa životinja i nekih bolesti koje možemo dobiti od njih
Mačke: toksoplazmoza; Pasteurella; lišajevi.
Šišmiši: rbola virus, SARS, MERS, bjesnoća, nipah virus, hendra virus.
Psi: bjesnoća; norovirus, Pasteurella, salmoneloze, lišajevi, rudarska glista.
Krpelji: lajmska bolest, Rocky Mountain pjegava groznica, Powassan bolest
Komarci: malarija, denga, virus Zapadnog Nila, zika virus, Chikungunya virus.
Ptice: ptičja gripa (H1N1, H5N1), salmoneloze, psitakoza.
Krave: Escherichia coli, lišajevi, salmoneloze
Glodavci: hantavirusni plućni sindrom, kuga, groznica kod ugriza štakora, salmoneloze.
Visoko.co.ba/nezavisne.com
Ako želite preuzeti tekst ili dio teksta čiji je autor Visoko.co.ba, dužni ste navesti naš portal kao izvor autorskog teksta! Isto se odnosi i na fotografije i video materijale čiji je autor portal Visoko.co.ba ili materijale koji su dati portalu na korištenje.
Član 14. Kodeksa za štampu i online medije BiH: Značajna upotreba ili reprodukcija materijala zaštićenog autorskim pravima zahtijeva izričitu dozvolu nositelja prava, osim ako dozvola nije navedena u samom materijalu.